Bescherm je financiële situatie bij arbeidsongeschiktheid of overlijden

Het leven als zelfstandige lacht je toe. De zaken gaan goed en je hebt mooie plannen. Maar wat als je ziek wordt of een ongeval hebt? Wie gaat dan de facturen betalen of je kredieten verder aflossen? We verzamelden vier tips om jezelf, je gezin en je beroepsactiviteiten financieel te beschermen.

Tijdelijke arbeidsongeschiktheid kan elke zelfstandige overkomen. Volgens het RIZIV is het aantal langdurig zieken in België in tien jaar tijd met 70% gestegen. In 2019 waren 470.000 personen meer dan een maand in ziekteverlof en 450.000 meer dan een jaar arbeidsongeschikt.

De belangrijkste oorzaken van deze verontrustende evolutie? Burn-out en depressie, samen goed voor 17,32% van de totale langdurige arbeidsongeschiktheden bij zelfstandigen. Nochtans is hun vangnet een pak minder efficiënt dan bij loontrekkenden. Zelfstandigen die door een ongeval of ziekte niet meer kunnen werken, verdienen de eerste week helemaal niets. Daarna voorziet het ziekenfonds een vrij lage vergoeding die vaak niet volstaat om hun levensstijl aan te houden.

De oplossing? Een verzekering Gewaarborgd Inkomen gekoppeld aan een Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ), een Pensioenovereenkomst voor zelfstandigen (POZ) voor zelfstandigen zonder vennootschap of een Individuele Pensioentoezegging (IPT) voor zelfstandige bedrijfsleiders.

Bij economische arbeidsongeschiktheid van 25% of meer keert die aanvullende verzekering (na verstrijken van de wachttijd) je elke maand een afgesproken bedrag uit dat maximaal 80% van je bruto-inkomen bedraagt. Het uitgekeerde bedrag is evenredig met de graad van arbeidsongeschiktheid en stemt overeen met een percentage van de gekozen invaliditeitsrente.

Een ongeluk komt zelden alleen. Kan je je activiteit tijdelijk of definitief niet meer uitoefenen wegens ziekte of ongeval? Dan is het waarschijnlijk mogelijk dat jij of je vennootschap de pensioenpremies in je VAPZ, IPT of POZ niet meer kan storten. In dat geval bouw je niet verder een aanvullend pensioen op.

Een aanvullende verzekering Premievrijstelling is dan de oplossing om zeker te zijn dat je pensioenpremies ook tijdens je arbeidsongeschiktheid betaald worden.

Hoewel je er wellicht liever niet aan denkt, bestaat het risico dat je voor je pensioen wegvalt. Volgens Statbel, het Belgische statistiekbureau, bedroeg de levensverwachting in België weliswaar 80,8 jaar in 2020 (83,1 jaar voor vrouwen en 78,5 jaar voor mannen), maar zal 11% van de huidige 45-jarigen geen 67 jaar worden.

Voor je gemoedsrust en die van je gezin kan je je aanvullend pensioen (VAPZ, IPT of POZ) vervolledigen met een overlijdensverzekering. Zo vermijd je eventuele financiële moeilijkheden voor je gezin. Als je vroegtijdig zou overlijden, kunnen je dierbaren over een kapitaal beschikken om de successierechten te betalen of om de lopende kredieten of de studies van je kinderen verder te financieren. Mooi meegenomen: je geniet vandaag al fiscale voordelen dankzij je aanvullend pensioen.

Je bent zelfstandig bedrijfsleider en hebt een of meer vennoten? Het overlijden van een van hen kan de deur van je onderneming openzetten voor nieuwe aandeelhouders, bijvoorbeeld de erfgenamen van de overledene. Is dat wel in het belang van je bedrijf? Zou je als actieve aandeelhouder niet beter de aandelen van de overledene overkopen om het voortbestaan van je bedrijf te verzekeren?

Via een aandeelhoudersovereenkomst kan je bepalen dat bij een overlijden de overlevende vennoten de aandelen van de overledene prioritair mogen overkopen. Om die onverwachte en zware investering te kunnen financieren, kunnen de vennoten elk een overlijdensverzekering afsluiten met de andere vennoten als verzekerden. Bij overlijden van een van de vennoten zullen de anderen een vooraf bepaald kapitaal ontvangen waarmee ze de aandelen kunnen overkopen.

Laat ongelukkige gebeurtenissen geen invloed hebben op je financiële toekomst of op die van je gezin en je bedrijf. Neem nu al de nodige maatregelen zodat je je geen zorgen moet maken over de toekomst. Vraag je DVV-consulent naar de beste oplossingen voor je situatie.

Gepubliceerd op 23/09/2022